Marina Virabyan :)

Բացասական թվերի տեսությունը պատկանում է ամբողջ թվերի ընդհանուր դասին և ուսումնասիրում է թվաբանական գործողությունները, հատկությունները և կիրառումները բացասական թվերի հետ։ Այս տեսությունը ունի կիրառություն ոչ միայն մաթեմատիկայում, այլև ֆիզիկայում, տնտեսագիտությունում և հաշվապահությունում։

Սահմանում: Բացասական թվերն այն թվերն են, որոնք զրոյից փոքր են և հիմնականում նշվում են մինուս նշանով (օրինակ՝ -1, -2, -3…)։ Դրանք ցույց են տալիս բացասական կամ հակադիր արժեք, ինչպիսիք են պարտքը, ջերմաստիճանի անկումը կամ բացասական ուղղությամբ շարժումը։

Զրոն հանդիսանում է սահմանագիծ բացասական և դրական թվերի միջև։ Այն ո՛չ դրական է, ո՛չ բացասական։

Ամբողջ դրական, ամբողջ բացասական թվերը և զրոն կազմում են ամբողջ թվերի բազմությունը։

0-ն և բոլոր դրական թվերը միասին կոչվում են ոչ բացասական թվեր:

0-ն և բոլոր բացասական թվերը միասին կոչվում են ոչ դրական թվեր:

Դասարանական առաջադրանքներ՝ 388; 390; 393; 397; 400-ա, էջ 80, 81

Լրացուցիչ առաջադրանքներ՝ 389; 391; 392; 398; 400-բ, էջ 80, 81

Ա) Պատ․՛ +

Բ)Պատ․՛ —

գ)Պատ․՛ —

դ)Պատ․՛ +

5000-1000+0-0+4000-500+3000=6500

Պատ.՝6500

-1-ից 1-ով մեծ է 0-ոն բայց այն դրական կամ բացասական թիվ չէ։

Չկատարած

Պատ․՛

Դասագիրք

Դաս 1

Հնագույն մարդիկ բնության երևույթներին և ուժերին վերագրում էին գերբնական զորություն: Հավատում էին, որ դրանց կարող են սիրաշահել երկրպագությամբ ու զոհաբերություններով:

Կրոնական պատկերացումները տարբեր էին: Ոմանք հավատում էին, թե աշխարհում ամեն ինչ ոգի ունի, որն արժանի է պաշտամունքի: Մյուսները կարծում էին, թե տվյալ տոհմը կամ ցեղը ծագել է որևէ բույսից կամ կենդանուց:

Երկրագործական համայնքներում պաշտամունքի գլխավոր առարկան արարող Երկիրն էր, որի խորհրդանիշը Մեծ մայրն էր: Յուրաքանչյուր տոհմ և ցեղ ուներ իր սրբատեղին: Այնտեղ էին անցկացվում ծիսական արարողությունները: Ժամանակի ընթացքում սրբազան ծեսերը սկսեցին կատարել որոշակի մարդիկ: Նրանք նաև պահպանում և սերունդներին էին փոխանցում հին ասքերն ու առասպելները: Նրանցից հետագայում ձևավորվեց կրոնի սպասավորների հասարակական խումբը՝ քրմությունը:

Խոհանոցի ժամացույցը պատմվացքը

Պատմվածքը շատ տխուր և հուզիչ էր այն ունի մեծ իմաստ պատմվածքը մի երիտասարդ մարդու մասին էր, որը ծերունու նման էր բայց ոչ մեկ չգիտեր ինչու՞ է նա այդպիսի տեսք ունի պատմհացքը մեզ ցանկանում է ասել, որ այդ մարդու կյանքը լցվածեր անբախտությամբ,տխուր պահերով և այլն կյանքի ամենա տխուր մասերով Պատմվածքի մեջ նա հիմնականում պատմում է ժամը երկուսն անց կեսի մասին։ Հենց այդ ժամին էր նա տեսնում իր մայրիկին, երբ նա հոգնած իրեն ճաշ էր պատրաստում։

Շրջակա միջավայրի վրա մարդու բացասական ազդեցությունը կտրուկ աճել է արդյունաբերության զարգացման արդյունքում:
1. Վառելանյութերի այրման հետևանքով մթնոլորտ են արտանետվում գազեր: Ածխաթթու գազի պատճառով առաջանում է «ջերմոցային էֆեկտ», ինչի հետևանքով մոլորակի մթնոլորտի ջերմաստիճանն աճում է:

2. Ծծմբի և ազոտի օքսիդների պատճառով առաջանում են «թթվային անձրևները»:
Ավտոմեքենաների, ինքնաթիռների, հրթիռների շարժիչներում բենզինի և այլ նավթանյութերի թերայրման հետևանքով մթնոլորտ են արտանետվում մեծ քանակությամբ թունավոր գազեր՝ ածխածնի օքսիդներ` CO, CO<sub>2</sub>, ծծմբի օքսիդներ` SO₂, SO₃, ազոտի օքսիդներ` NO, NO<sub>2</sub>։   Մթնոլորտում այս գազային նյութերը, որոշակի պայմաններում միանալով ջրին, վերածվում են մեզ արդեն ծանոթ թթուների՝ ծծմբային թթվի` H₂SO₃, ծծմբական թթվի` H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>, ազոտական թթվի` HNO₃ և այլն, որոնք անձրևների հետ վերադառնում են երկրագնդի մակերևույթ։
Դրանք կարող են տարածվել մեծ հեռավորությունների վրա և տեղալ այլ երկրներում:
Թթվային անձրևները մեծ վնաս են հասցնում կենդանի և անկենդան բնությանը, շինություններին:«Թթվային անձրևներին» ծանոթ է Ալավերդու բնակչությունը:

3. Բնությունը, շրջակա միջավայրն աղտոտող առավել վտանգավոր նյութերից են ծանր թունավոր մետաղները, հատկապես՝ սնդիկը, կապարը, կադմիումը, թալիումը, որոնք կուտակվում են մարդու օրգանիզմում և առաջացնում մի շարք հիվանդություններ: Դրանք մարդու օրգանիզմ կարող են ներթափանցել աղտոտված ջրի և սննդի միջոցով: Այդ հիվանդություններն արտահայտվում են տարբեր խանգարումների ձևով:

4. Վտանգավոր են նաև բույսերի վնասատուների և հիվանդությունների դեմ պայքարի միջոցները՝ պեստիցիդները և հերբիցիդները: Տարեկան մի քանի տոննա պեստիցիդներ և հերբիցիդներ թափանցում են ծովային և հողային էկոհամակարգեր:

5. Ահռելի վնասներ են հասցվում բնությանը, երբ նավթատարները, նավթ տեղափոխող նավերը (տանկերները) կամ նավթահանող պլատֆորմները վթարի են ենթարկվում: Դրանց հետևանքները դժվար են վերացվում:

Օրինակ՝ խոշոր աղետ տեղի ունեցավ 2010 թ. ապրիլի 20-ին՝ Մեքսիկական ծոցում տեղակայված British Petroleum ընկերության նավթաշտարակում պայթյունի հետևանքով, երբ ծով արտանետվեց 800 միլիոն լիտր նավթ, իսկ նավթային բծի մակերեսը կազմեց 28 հազար կմ²: Այս աղետի հետևանքները մինչ օրս վերացված չեն: Նկարում պատկերված են ծովի մակերեսին նավթային բծերը (նկարահանված է տիեզերքից):

Լրացուցիչ տնային առաջադրանք

Պատասխանել հարցերին

1. Հողի ու ջրի, թռչունների ու ձկների, վայրի գազանների պահպանման համար ի՞նչ միջոցներ են ձեռնարկվում։

Մարդը ստեղծում է անտառներ, կանաչ պուրակներ և արգելոցներ։

2․ Որո՞նք են թթվային անձրեւների առաջացման պատճառները, եւ ի՞նչ հե­ տեւանքներ կարող են դրանք ունենալ։

Օքսիդները խառնվելով ջրին առաջացնում են թթուներ ՝ ծծմբական թթու, ազոտական թթու և այլն։Այդ թթուները երկնքեց եկող անձրևի հետ խառնվում են և առաջանում են թթվային անձրևներ, որոնք թափվում են երկրագնդի մակերևույթի վրա։Թթվային անձրևները շատ վտանգավոր են շրջակա միջավայրի համար։Դրանք կարող են քայքայել հողը, շինությունները, հուշարձանները։

3․ Ինչո՞ւ չի կարելի այրել կենցաղային աղբը։

Այն չի կարելի այրել, քանի որ աղբի այրումից առաջանում են թունավոր նյութեր։

Հավանականությունը ցույց է տալիս, թե ինչքանով է հնարավոր, որ ինչ-որ բան տեղի ունենա։ Օրինակ՝ եթե դու ու քո ընկերները քար-թուղթ-մկրատ խաղում եք, հավանականությունը ցույց կտա, թե ինչքանով է հնարավոր, որ դու հաղթես։

Կարող ենք օրինակ բերել սովորական խաղային զառը, որն ունի վեց երես։ Երբ զառը գցում ես, կարող է դուրս գալ 1, 2, 3, 4, 5 կամ 6։ Այժմ հարց՝ ինչքանով է հնարավոր, որ դուրս գա, օրինակ, թիվ 4։
Քանի որ ընդամենը վեց տարբերակ կա, ու այդ բոլոր տարբերակները հավասար հնարավորությամբ են, քեզ թիվ 4 ստանալու հավանականությունը կլինի 1-ի 6-ի նկատմամբ։ Այսինքն՝ կա 1/6 հավանականություն, որ դուրս կգա թիվ 4։

Հավանականության հիմնական գաղափարներն են․

• Հավասար հավանականություն. երբ բոլոր հնարավոր դեպքերը հավասար հավանականությամբ են։
• Հավանականության բանաձև. Եթե ունենք n հավասար հնարավոր դեպքեր, ապա կոնկրետ դեպքի հավանականությունը կլինի 1/n​։

Հավանականության բանաձևը ցույց է տալիս, թե ինչպես հաշվենք, որ ինչ-որ կոնկրետ բան տեղի ունենա։

Պատահույթի հավանականությունը հաշվարկելու համար օգտագործվում է հետևյալ բանաձևը․

P(A)=Հաջող դեպքերի քանակը / Ընդհանուր դեպքերի քանակը=m/n

Այստեղ՝

• P(A)- դա այն հավանականությունն է, որ A պատահույթը տեղի կունենա,
• m-Հաջող դեպքերի քանակը — այն դեպքերի քանակն է, որոնք համապատասխանում են մեր ուզած արդյունքին,
• n-Ընդհանուր դեպքերի քանակը — բոլոր հնարավոր դեպքերի քանակն է։

Օրինակ 1․ զառի նետում

Եթե մենք ունենք սովորական զառ (վեց երես ունեցող), ապա զառի նետման ժամանակ հնարավոր է ստանալ 1-ից 6 թվերից որևէ մեկը։ Այստեղ՝

• Ընդհանուր դեպքերի քանակը՝ 6 է (քանի որ կա 6 տարբեր արդյունք՝ 1, 2, 3, 4, 5, 6)։
• Հաջող դեպքերի քանակը՝ 1 է, օրինակ, եթե ուզում ենք ստանալ թիվ 3-ը։

Այսպիսով, 3 ստանալու հավանականությունը կլինի․

P(3)=1 / 6​

Օրինակ 2․ մետաղադրամի նետում

Ենթադրենք՝ մենք ունենք մետաղադրամ, որը կարող է դուրս գալ թիվ կամ զինանշան։ Այս դեպքում՝

• Ընդհանուր դեպքերի քանակը՝ 2 է (քանի որ կա 2 տարբեր արդյունք՝ թիվ կամ զինանշան)։
• Հաջող դեպքերի քանակը՝ 1 է, օրինակ, եթե ուզում ենք, որ դուրս գա զինանշան։

Այսպիսով, զինանշան ստանալու հավանականությունը կլինի․

P(զինանշան)=1 / 2

Օրինակ 3․ քարտի հանման հավանականություն

Ենթադրենք, մենք ունենք 52 քարտանոց խաղաթղթերի տրցակ և ուզում ենք հանել սիրտ գույնով քարտ։ Քանի որ 52 քարտերից 13-ը սիրտ են, այստեղ՝

• Ընդհանուր դեպքերի քանակը՝ 52 է։
• Հաջող դեպքերի քանակը՝ 13 է (քանի որ տրցակում կա 13 սիրտ քարտ)։

Սիրտ քարտ ստանալու հավանականությունը կլինի․

P(սիրտ)=13 / 52=1 / 4​

Այսինքն՝ կա 1/4 կամ 25% հավանականություն, որ կհանենք սիրտ քարտ։

Այս բանաձևը կարող ենք օգտագործել ամենատարբեր դեպքերում՝ հաշվելու, թե ինչքանով է հնարավոր, որ ինչ-որ բան տեղի ունենա։

Ուշադրություն

1) hավաստի իրադարձության հավանականությունը հավասար է 1-ի,

2) անհնար իրադարձության հավանականությունը հավասար է 0-ի:

Դասարանական առաջադրանքներ

Վարժություն 1․

Սովորական վեց երես ունեցող զառը մեկ անգամ նետելիս, գտեք հավանականությունը, որ դուրս կգա․

1. 4 թիվը
2. Կենտ թիվ
3. Թիվ 5 կամ 6-ը

Վարժություն 2․

Մետաղադրամը երկու անգամ նետում ենք։ Գտեք հետևյալ պատահույթների հավանականությունը․

1. Երկու նետման արդյունքում երկու անգամ էլ դուրս գա թիվ։
2. Առնվազն մեկ անգամ դուրս գա զինանշան։
3. Միայն առաջին նետման արդյունքում դուրս գա թիվ։

Վարժություն 3․

52 քարտանոց տրցակից պատահական մեկ քարտ հանելիս, գտեք հավանականությունը, որ․

1. Կհանենք սիրտ քարտ։
2. Կհանենք սև գույնով քարտ։
3. Կհանենք վալետ։

Վարժություն 4․

Ծաղկամանում կա 12 շոկոլադ, որոնցից 5-ը կաթնային են, 4-ը՝ մուգ շոկոլադ, իսկ 3-ը՝ սպիտակ շոկոլադ։ Պատահական մեկ շոկոլադ ընտրելիս, գտեք հավանականությունը, որ․

1. Կընտրվի կաթնային շոկոլադ։
2. Կընտրվի մուգ կամ սպիտակ շոկոլադ։
3. Կընտրվի այնպիսի շոկոլադ, որը ոչ կաթնային է։

Վարժություն 5

Ունեք 20 քարտ, որոնցից 8-ը կարմիր են, իսկ մնացածը՝ կապույտ։ Պատահական մեկ քարտ ընտրելիս, գտեք հավանականությունը, որ․

1. Կընտրվի կարմիր քարտ։
2. Կընտրվի կապույտ քարտ։
3. Կընտրվի քարտ, որը չի լինի կարմիր։

Վարժություն 6․

Տուփում կան 15 գնդակներ, որոնց վրա գրված են 1-ից մինչև 15 թվերը։ Պատահական մեկ գնդակ ընտրելիս, գտեք հավանականությունը, որ․

1. Կընտրվի կենտ թվով գնդակ։
2. Կընտրվի գնդակ, որի վրա գրված թիվը բաժանվում է 5-ի։
3. Կընտրվի գնդակ, որի վրա գրված թիվը 2-ից մեծ է, բայց 10-ից փոքր։

Վարժություն 7․

Տուփում կա 3 կարմիր, 4 կապույտ և 5 դեղին գունդ։ Պատահական մեկ գունդ ընտրելիս, գտեք հավանականությունը, որ․

1. Կընտրվի կարմիր գունդ։
2. Կընտրվի կապույտ և դեղին գունդ։
3. Կընտրվի այնպիսի գունդ, որը ոչ կարմիր է։

Լրացուցիչ աշխատանք

Վարժություն 8․

Պատկերացրու, որ պահարանում կա 10 գիրք՝ 4-ը մաթեմատիկայից, 3-ը պատմությունից և 3-ը գրականությունից։ Պատահական մեկ գիրք ընտրելիս, գտեք հավանականությունը, որ․

1. Կընտրվի մաթեմատիկայի գիրք։
2. Կընտրվի գրականության կամ պատմության գիրք։
3. Կընտրվի այնպիսի գիրք, որը ոչ մաթեմատիկայից է։

Վարժություն 9․

Գրասեղանին դրված են 15 նամակ, որոնցից 6-ը անձնական են, 5-ը աշխատանքային, իսկ 4-ը գովազդային։ Պատահական մեկ նամակ ընտրելիս, գտեք հավանականությունը, որ․

1. Կընտրվի աշխատանքային նամակ։
2. Կընտրվի անձնական և գովազդային նամակ։
3. Կընտրվի այնպիսի նամակ, որը ոչ գովազդային է։

Վարժություն 10․

Ավտոկանգառում կա 20 մեքենա, որից 8-ը սպիտակ են, 7-ը սև, իսկ 5-ը կապույտ։ Պատահական մեկ մեքենա ընտրելիս, գտեք հավանականությունը, որ․

1. Կընտրվի սև մեքենա։
2. Կընտրվի կապույտ կամ սպիտակ մեքենա։
3. Կընտրվի այնպիսի մեքենա, որը ոչ սև է։

Վարժություն 11․

Ակնոցի խանութում կա 25 տարբեր գույնի ակնոց․ 10-ը կանաչ, 8-ը դեղին և 7-ը կարմիր։ Պատահական մեկ ակնոց ընտրելիս, գտեք հավանականությունը, որ․

1. Կընտրվի կանաչ ակնոց։
2. Կընտրվի դեղին և կարմիր ակնոց։
3. Կընտրվի այնպիսի ակնոց, որը ոչ կանաչ է։

Վարժություն 12․

Ենթադրենք, տոմսարկղում կա 30 տոմս՝ 12-ը համերգի, 10-ը թատրոնի և 8-ը կինոյի համար։ Պատահական մեկ տոմս ընտրելիս, գտեք հավանականությունը, որ․

1. Կընտրվի թատրոնի տոմս։
2. Կընտրվի համերգի և կինոյի տոմս։
3. Կընտրվի այնպիսի տոմս, որը ոչ համերգի համար է։

Վարժություն 13․

Ծաղկեփնջում կա 18 ծաղիկ՝ 7-ը վարդ, 6-ը երիցուկ, 5-ը մեխակ։ Պատահական մեկ ծաղիկ ընտրելիս, գտեք հավանականությունը, որ․

1. Կընտրվի վարդ։
2. Կընտրվի երիցուկ և մեխակ։
3. Կընտրվի մեխակ։

Վարժություն 14․

Հավաքածուում կա 40 նամականիշ, որոնցից 18-ը հայկական են, 12-ը ռուսական, իսկ 10-ը ամերիկյան։ Պատահական մեկ նամականիշ ընտրելիս, գտեք հավանականությունը, որ․

1. Կընտրվի հայկական նամականիշ։
2. Կընտրվի ռուսական և ամերիկյան նամականիշ։
3. Կընտրվի այնպիսի նամականիշ, որը ոչ ամերիկյան է։

Վարժություն 15․

Տուփում կա 30 միրգ՝ 12 խնձոր, 10 տանձ և 8 նարինջ։ Պատահական մեկ միրգ ընտրելիս, գտեք հավանականությունը, որ․

1. Կընտրվի խնձոր։
2. Կընտրվի տանձ կամ նարինջ։
3. Կընտրվի այնպիսի միրգ, որը ոչ խնձոր է։

1․ Բառերը բաղադրիչների բաժանի՛ր․

խնդրագիրք-խնդիր(արմատ)-ա(հոդակապ)-գիր(արմատ)֊ք(ածանց)

մեծամիտ-մեծ(արմատ)֊ա(հոդակապ)֊միտ(արմատ)

հանրային-հանուր(արմատ)֊ա(հոդակապ)ային(ածանց)

համակարգիչ-համակարգ(արմատ)֊իչ(ածանց)

գնդասեղ-գունդ(արմատ)֊ասեղ (ածանց)

անդադար-ան(ածանց)դադար(արմատ)

հնարամիտ-հնար(արմատ)֊ա(հոդակապ)միտք(արմատ)

հանրահայտ-հանուր(արմատ)ա(հոդակապ)հայտնի(արմատ)

դեղձենի-դեղձ(արմատ)֊ենի(ածանց)

2․ Կետերի փոխարեն գրի՛ր յա, իա կամ եա: Բառարանով ստուգի՛ր՝ ճի՞շտ ես գրել:

Միմյանց, քվեարկություն, որդեակ, Յասաման, քիմեաական, հեքյիթային, ոսկեա

, հրյական, դաստեարակություն, սենյակ, կրեա, Անդրյես, Եղյազարյան, կյանք:

3․ Կետերի փոխարեն գրի՛ր տրված բառերից մեկը:

Շոշափեց ու տեսավ, որ խեղճ կենդանու ողը կոտրվել է (ող, ոխ):

Ոխը սրտում որ մնա, թույն կդառնա, կքայքայի սիրտը  (ող, ոխ):

Երբ երեկոյան հետ թռան, տեսան, որ իրենց բույնը գրավել է անծանոթ մի թռչուն (բույն, բուն):

Մի քանի հոգի ձեռք- ձեռքի էին տվել ու փորձում էին գրկել հինավուրց ծառի վիթխարի բունը (բույն, բուն):

Մոտակայքում ապրողներն այնքան են վարժվել Վիկտորիայի շառաչին, որ դրան էլ ուշադրություն չեն դարձնում: (Վիկտորիա, Վիկտորյա)

Տնեցիներն այնքան են վարժվել Վիկտորյայի անտեղի լացուկոծին, որ դրան էլ ուշադրություն չեն դարձնում:  (Վիկտորիա, Վիկտորյա)

4․ Նախադասությունները կետադրի՛ր․

Երկինքը կամաց-կամաց ամպեց և սկսեց անձրևել:

Հայրը խոժոռվեց, ու տղան հասկացավ, որ պիտի լռի:

Իսկական կրակ է, երեխա չէ:

Գետափին մի քար կա, որի վրա պառկում էր լողանալուց հետո:

Այդ մարդու սիրտը քար է, երբեք ոչ մեկին չի ներում։

5․ Բաց թողած տեղերում լրացրու Է կամ Ե:

մանր-սպան, միջօր-, լայն-կրան, երբևից-, այժմ-ական, ամենա-ական, ան-րկյուղ, առ-րևույթ, առ-ջ, բազկ-րակ, գետ-զր, գոմ-շ, դող-րոցք, ելև-ջ, եղեր-րգ, երբև-, ինչևից-, մանր-, հն-աբան, մանր-, նախօր-, չ-ն, չ-իր, որև-, չ-ինք, ստոր-րկրյա:

մանրէասպան, միջօրե, լայնէկրան, երբևիցե, այժմեական, ամենաէական, աներկյուղ, առերևույթ, առէջ, բազկերակ, գետեզր, գոմեշ, դողէրոցք, ելևէջ, եղերերգ, երբևէ, ինչևիցէ, մանրէ, հնէաբան, մանրէ, նախօրե, չեն, չէիր, որևէ, չէինք, ստորերկրյա:

I love my school very much, I have many friends there, and dear teachers there tell very interesting lessons and give easy homework. My school is very big and has 3 floors. On the third floor, we do English. One of my favorite classes is English for mothers and math for me. I like my school very much.

Привет меня завут Марина, мне 11 и моя лучшая подруга это Габи. Ее полное имя Габриэла. Она в моей школе учится в другом классе, но это не мешает нам дружить. У нее очень кудрявые волосы и карие глаза. У нее очень с смелый характер. Она любит играть в игры на телефоне и в уличные. Мы любим вместе проводить время, покупать вкусности и розгаваривая их есть. Мы любим росказывать смешные истории и потом смеятся. Мы иногда ссоримся, но потом миримся. У меня конечно в школе много друзей, но она моя самая лучшая подруга. 

Տեսություն՝

Առօրյա կյանքում մենք ականատես ենք լինում տարբեր իրադարձությունների:

Օրինակ

Անձրև է գալիս, հայրիկը նոր հեռուստացույց է գնում, Հայաստանի շախմատի թիմը հաղթում է, քո ընկերը հիվանդանում է և այլն: Այս իրադարձությունների մեջ առանձնացնենք երեք տեսակներ:

1) Իրադարձություններ, որոնք միշտ կատարվում են:

2) Իրադարձություններ, որոնք երբեք չեն կատարվում:

 3) Իրադարձություններ, որոնք երբեմն կատարվում են, իսկ երբեմն էլ՝ ոչ:

 Լավ հասկանալու համար այս գաղափարները, դիտարկենք զառը, որի նիստերի վրա տեղադրված են 1,2,3,4,5,6 թվերը:

 Պատկերացնենք երեք իրադարձություններ՝

1) զառը գլորելուց բացվում է 1,2,3,4,5,6 թվերից որևէ մեկը,

2) զառը գլորելուց բացվում է 10 թիվը,

3) զառը գլորելուց բացվում է 6 թիվը: Այս իրադարձություններից՝ — առաջինը հաստատ կկատարվի (զառը կկանգնի որևէ նիստի վրա և կբացվի 1,2,3,4,5,6 թվերից որևէ մեկը), — երկրորդը երբեք չի կատարվի (զառի նիստերի վրա չկա 10 թիվը, ուստի անհնար է, որ 10 թիվը բացվի), — երրորդը երբեմն կատարվում է, իսկ երբեմն էլ՝ ոչ (եթե բացվի 6-ը, ապա կկատարվի, իսկ եթե բացվի 1,2,3,4,5 թվերից որևէ մեկը, ապա՝ ոչ):

 Առօրյա իրավիճակներում ևս իրադարձությունները նման են այս երեք տեսակներին:

 — «Ֆուտբոլիստի հարվածից վեր բարձրացած գնդակը կընկնի գետնին» իրադարձությունը միշտ կատարվում է,

 — «Ֆուտբոլիստի հարվածից հետո գնդակը կթռնի 10 կիլոմետր» իրադարձությունը երբեք չի կատարվում,

— «Ֆուտբոլիստի իրացրած 11 մետրանոց հարվածը գոլ կլինի» իրադարձությունը կարող է կատարվել կամ՝ ոչ:

1) Իրադարձությունը կոչվում է հավաստի, եթե այն միշտ տեղի է ունենում: 

2) Իրադարձությունը կոչվում է անհնար, եթե այն երբեք տեղի չի ունենում:

Մաթեմատիկայում կարևոր են երրորդ տեսակի իրադարձությունները, որոնք որոշակի պայմանների դեպքում կարող են տեղի ունենալ կամ տեղի չունենալ:

Այդպիսի իրադարձությունները կոչվում են պատահույթներ(պատահական իրադարձություններ):

Հաճախ մենք ինքներս կարող ենք ստեղծել պայմաններ և ստուգել, թե արդյո՞ք այս կամ այն իրադարձությունը տեղի ունի այդ պայմաններում:Այդ դեպքում ասում են, որ կատարվում է պատահական փորձ: Պատահական փորձն ունի տարբեր ելքեր և այն կարելի է կրկնել ցանկացած քանակությամբ:Պատահական փորձերի օրինակներ են՝ մետաղադրամի կամ զառի նետումը, թիրախի վրա կրակելը, տուփից գնդիկ հանելը և շատ ուրիշներ:

Պատահական իրադարձությունները ուսումնասիրում է մաթեմատիկայի ճյուղերից մեկը, որը կոչվում է հավանականությունների տեսություն:

Հավանականությունների տեսության մեջ պատահույթները ընդունված է նշանակել լատիներեն մեծատառերով՝ A,B,C,D,X,Y,Z: Հավաստի իրադարձությունը նշանակում են հունարեն «օմեգա» մեծատառով՝ Ω, իսկ անհնար իրադարձությունը՝ ∅ նշանով:

Դասարանական առաջադրանքներ՝ 310; 311; 312; 318; 323; 328

Լրացուցիչ առաջադրանքներ՝ 313;314, 319; 322-ա; 326; 327;

Դասագիրք՝ 6 դասարանի մաթեմատիկա

310. 

ա, գ, դ,

311/1. 

բ, գ, ե,

311/2. 

բ, գ,