Հարց 1․ Ինչպե՞ս է կոչվում աշխարհի ամենամեծ ծաղիկը և որտե՞ղ է այն գտնվում:
Category: Բնագիտություն
Երկրի տարեկան պտույտը
Հարցեր
1. Ինչո՞վ է պայմանավորված տարվա չորս եղանակների հերթափոխումը:
Երբ երկիրը պտվում է արեգակի շուրջ նա հերթով փոխում է տարվա եղանակներ։
2. Որո՞նք են արևադարձի և գիշերահավասարի օրերը:
Հունիսի 22-ը հյուսիսային կիսագնդում կոչվում է ամառային արևադարձի օր, իսկ դեկտեմբերի 22-ը՝ ձմեռային արևադարձի օր
3. Ի՞նչ են բևեռային գիշերներն ու ցերեկները, և ինչքա՞ն է դրանց տևողությունը:
մարտի 21-ից մինչև սեպտեմբերի 23-ը վեց ամիս Հյուսիսային բևեռում ցերեկ է, որը կոչվում է բևեռային ցերեկ : Այդ նույն ժամանակամիջոցում Հարավային բևեռում գիշեր է, որը կոչվում է բևեռային գիշեր:
Սեպտեմբերի 23-ից մինչև մարտի 21-ը Հյուսիսային բևեռում լինում է բևեռային գիշեր, իսկ Հարավայինում՝ բևեռային ցերեկ:
4. Ո՞րն է նահանջ տարին:
Չորրորդ տարվա փետրվար ամիսն ավելանում է 1 օրով, և օրերի քանակը դառնում է 29 օր։ Այդ տարին կոչվում է նահանջ տարի
Օդային զանգված, Կլիմայական գոտիներՕդային զանգված, Կլիմայական գոտիներ
Օդն աննդհատ գտնվում է շարժման մեջ և կատարում է շրջապտույտ ։ Երկրի գնդաձևության և օրական պտույտի հետևանքով ,երկրի մակերևույթի տարբեր տարածքներ անհավասարաչափ տաքություն են ստանում։ Այդ պատճառով երկրագնդի վրա առաջանում են մթնոլորտային բարձր և ցածր ճնշումներ։
Մեծ ծավալի օդը ,որն ունի ջերմության և խոնավության միատեսակ հատկանիշներ և ձևավորվում է ընթարձակ միասեռ տարածքի վրա , կոչվում է օդային զանգված։ Օդային զանգվածի հատկանիշներն են ՝ խոնավությունը , ջերմությունը։ Եթե օդային զանգվածը երկար ժամանակ գտնվում է միևնույն տարածքում , ապա ձեռք է բերում նրան բնորոշ հատկանիշները ՝ խոնավությունը և ջերմությունը։
Յուրաքանչյուր օդային զանգված լինում է երկու տեսակ ՝ ցամաքային և օվկիանոսային։
Օդային զանգվածները լինում են
Հասարակածային,
Արևադարձային
Բաեխառն
Արկտիկական
Կլիմայական գոտիների առանձնացումը կատարվում է արեգակից ստացվող ջերմության քանակի հիման վրա։
Երկրագնդի վրա առանձնացվում են 13 կլիմայական գոտի , որոնցից 7 -ը հիմնական են , 6-ը անցումային։ Հիմնական կլիմայական գոտիներն են ՝ Հասարակածային, երկու արևադարձային, երկու բարեխառն , արկտիկական և անտարկտիկական ։
Ավստրալիայի կենդանական աշխարհ
Ավստրալիայի կենդանական աշխարհը, ներառում է կենդանիների մոտ 200 000 տեսակ, որոնց մեծ մասն ունիկալ են։ Ավստրալիայում էնդեմիկ են կաթնասունների 83%-ը, սողունների 89%-ը, ձկների և միջատների 90%-ը և երկկենցաղների 93%-ը[1]։
Կաթնասուններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ավստրալիայի կենդանական աշխարհը ներառում է կաթնասուների 379 տեսակ, այդ թվում՝ 159 պարկավոր, 76 չղջիկ և 69 կրծող։ Մայրցամաքում էնդեմիկ են մի քանի խմբեր և ընտանիքներ։
- Պարկավոր խլուրդների խումբ (Notoryctemorphia, 1 ընտանիք, 1 ցեղ և 2 տեսակ)
- Գիշատիչ պարկավորների խումբ (Dasyuromorphia)
- Միանցքանիների խումբ (Monotremata): Բադակտուցներ և եքիդնաներ
- Պարկավոր գայլերի ընտանիք (Thylacinidae), անհետացած է 1 տեսակ` պարկավոր գայլը կամ տիլացին (Thylacinus cynocephalus): Թասմանիա կղզի։
- Պարկավոր մրջնակերերի ընտանիք (Myrmecobiidae) 1 տեսակ Ավստրալիայում
- Վոմբատավորների ընտանիք
- Վոմբատավորների ընտանիք (Vombatidae)
- Պարկավոր արջերի ընտանիք (Phascolarctidae): Կոալա կամ պարկավոր արջ (Phascolarctos cinereus)
երկրի ներքին կառուցվածքը․ քարոլորտ
Երկրագունդն, ըստ ներքին կառուցվածքի, բաժանվում է երեք հիմնական մասերի։ Կենտրոնում միջուկն է, նրանից վերև՝ միջնապատյանը, ապա՝ երկրակեղևը:
Միջուկը կազմված է երկու շերտից՝ ներքին և արտաքին: Ներքին շերտի ջերմաստիճանը հասնում է 6300°C-ի, արտաքինը՝ 6100: Միջուկից դեպի երկրակեղև ջերմաստիճանը նվազում է: Ներքին միջուկը պինդ վիճակում է, արտաքինը՝ կիսահեղուկ: Միջուկը կազմված է հիմնականում երկաթից և նիկելից:
Քարոլորտ են անվանում Երկրի պինդ միասնական թաղանթը, որը կազմված է երկրակեղևից և միջնապատյանի վերին մասից:
Միջնապատյանը զբաղեցնում է Երկրի ծավալի մոտավորապես 4/5 մասը: Չնայած միջնապատյանի ջերմաստիճանը բավականին բարձր է՝ մինչև 2900 °C, սակայն բարձր ճնշման պատճառով այն հիմնականում պինդ վիճակում է: Նրա վերին մասում փափկավուն շերտն է, որտեղ նյութերը կիսահալված, հրահեղուկ վիճակում են:
Երկրակեղևի հաստությունը ցամաքում կազմում է 30-80 կմ, իսկ օվկիանոսների հատակին՝ 5-10 կմ: Այն կազմում է Երկրի ծավալի 1/100 մասը:
Երկրակեղևը կազմված է կարծր և փխրուն ապարներից: Կարծր ապարներ են, օրինակ՝ քարերը, քարածուխը, քարաղը, փխրուն ապարներից են կավը, ավազը, տորֆը:
Ժողովրդական տնտեսության մեջ օգտագործվող ապարները կամ հանքանյութերն անվանում են նաև օգտակար հանածոներ են:
Օգտակար հանածոներից են, օրինակ՝ նավթը, քարածուխը, տորֆը, բնական գազը: Դրանք վառելանյութեր են:
Կարևոր օգտակար հանածոներ են նաև մետաղները։
Ապարներում կան նաև այնպիսի հանքանյութեր, որոնք իրենց բացառիկ գեղեցկության և եզակիության շնորհիվ համարվում են թանկարժեք քարեր: Այդպիսիք են, օրինակ՝ ալմաստը, սուտակը, զմրուխտը:
Բնության ամենակարևոր պաշարներից է նաև հողը: Հողի կազմության մեջ գերակշռում են քայքայված լեռնային ապարների մասնիկները և հումուսը (բնահող): Վերջինս առաջանում է հարյուրամյակների ընթացքում կենդանական ու բուսական մնացորդների քայքայումից: Հողային շերտով ծածկված է Երկրի ցամաքային մակերևույթի գրեթե 9/10 մասը:
Երկրակեղևը և միջնապատյանի վերին մասը միասին կազմում են քարոլորտը: Այն Երկրի բաղադրիչներից է:
Օվկիանոսներն ու ծովերը, լճերը, գետերը, աղբյուրները, արհեստական ջրամբարներն ու ստորերկրյա ջրերը կազմում են Երկրի ջրային բաղադրիչը՝ ջրոլորտը:
Երկրի օդային բաղադրիչն անվանում են մթնոլորտ:
Կենդանի օրգանիզմներն իրենց միջավայրով հանդերձ կազմում են կենսոլորտը: Ինչպես տեսաք, Երկրի կառուցվածքի բաղադրիչներ են քարոլորտը, ջրոլորտը, մթնոլորտը, կենսոլորտը:
Հնուց ի վեր մարդիկ ձգտել են իմանալու, թե ինչ կա մեր մոլորակի ընդերքում: Այդ նպատակով դիմել են ուսումնասիրման տարբեր եղանակների: Օրինակ՝ Երկրի ընդերքը հետազոտել են խոր հորատանցքեր փորելու միջոցով: Երկրի ընդերքի մասին տեղեկություններ ստացել են նաև բնական երևույթների ուսումնասիրության ընթացքում: Օրինակ՝ հրաբուխների ժայթքումները և տաք աղբյուրների գոյությունը հիմք են տվել եզրակացնելու, որ Երկրի խորքում նյութերը տաք և հալված վիճակում են:
Հարցեր
1.Ի՞նչ շերտերից են կազմված Երկիրը:
Երկրագունդն, ըստ ներքին կառուցվածքի, բաժանվում է երեք հիմնական մասերի։ Կենտրոնում միջուկն է, նրանից վերև՝ միջնապատյանը, ապա՝ երկրակեղևը:
2. Ի՞նչ է քարոլորտը:
Քարոլորտ են անվանում Երկրի պինդ միասնական թաղանթը, որը կազմված է երկրակեղևից և միջնապատյանի վերին մասից
3. Ինչպիսի՞ կարծր ապարներ կան:
Երկրակեղևը կազմված է կարծր և փխրուն ապարներից: Կարծր ապարներ են, օրինակ՝ քարերը, քարածուխը, քարաղը:Ապարներում կան նաև այնպիսի հանքանյութեր, որոնք իրենց բացառիկ գեղեցկության և եզակիության շնորհիվ համարվում են թանկարժեք քարեր: Այդպիսիք են, օրինակ՝ ալմաստը, սուտակը, զմրուխտը
Ուսումնական 3-րդ շրջանի անփոփում․Բնագիտություն
Ուսումնական տարվա ժամանակ մենք երեխեքի հետ տնկել ենք ծաղիկներ ծառեր և այլն։Մենք ծաղիկները ջրել ենք և մենք շատ հետաքրքիր բաներ ենք անցել մնեքանցել ենք տիեզերքի մասին մենք նաև իմացել ենք wikiloc։ մենք սարգելեք շատ հետաքրիր իրեր վիկան պատրաստել է իր որով կարելի է ուտել եթե ձեռքը ջարդած է Ալենը սարգեց լեգոից մի մեծ նավ։ իսկ նարեն ֆալգայից բադիկ։Ես անցել եմ մարդկանց ռասաները եվրոպոիդ նեգնոլոիդ մոնգոլոիդ
երկրի մոլորակի պտույտը արեգակի շուրջը
Երկրի մոլորակը և մեր արեգակնային համակարգը պտտվում են արևի շուրջ,
երբ լուսինը պտտվում է երկրի շուրջ մի օր է անցնում իսկ երբ երկիրը արևի շուրջ մի տարի
Վեներա
Վեներան Շատ գեղեցիկ մոլորակ է բայց նաև նրա վրա շատ վտանգավոր է քանի, որ այն գտնվում է մեր երկրի կողկը և այն շատ լուսավոր է այն երեվում է երկից նաև արանձ խաշարացույց։Վեներա աստվածուհու անունից, սիրո աստվածուհին Հռոմեական դիցաբանությունում։ Վեներան Երկրի երկնակամարում երևացող մարմիններից պայծառությամբ երրորդն է Արեգակից և Լուսնից հետո, նրա տեսանելի աստղային մեծությունը հասնում է −4,6, բավարար պայծառ, որպեսզի ստվերներ ստեղծի[9]։ Քանի որ Վեներան ավելի մոտ է գտնվում Արեգակին, քան Երկիրը, այն երկնակամարում երբեք չի հեռանում Արեգակից ավելին քան 47,8° (երկրի մակերևույթից դիտողի համար)։ Իր առավելագույն լուսատվությանը հասնում է արևածագից անմիջապես առաջ կամ որոշ ժամանակ արևամուտից հետո, որտեղից էլ ծագում են նրա Առավոտյան և Երեկոյան աստղ անվանումները։
էյֆելյան աշտարակ
Ֆրանսիայի մայրաքաղաքում կա գեղեցիկ Էյֆելյան աշտարակ։Էյֆելյան աշտարակ (ֆր.՝ La Tour Eiffel), երկաթյա վանդակավոր աշտարակ՝ տեղակայված Մարսյան դաշտում՝ Փարիզում։ Այն անվանվել է ի պատիվ ճարտարապետ Գուստավ Էյֆելի, ում կազմակերպությունն էլ հենց ծրագրել և կառուցել է աշտարակը։ Այն ունի 324 մետր բարձրություն։ Նրա մոտակայքում կա այգիներ և նրանց ամենալավ ուտելիքը կուասաներն են և նոր և հետաքրքիր բույսեր կարելի է ասել, որ այնտեղ շատ գեղեցիկ է և հետաքրքիր;
Ֆիզիկական և Քիմիական երևույթներ
Բնության մեջ տեղի ունեցող փոփոխությունները կոչվում են բնական երևույթներ: Երևույթները կարող են լինել ֆիզիկական և քիմիական:
Ֆիզիկական են անվանում այն երևույթները, որոնց ընթացքում նյութերը մեկը մյուսի չեն փոխարկվում, այսինքն՝ նոր նյութեր չեն առաջանում:
Երբ տեղի է ունենում ֆիզիկական երևույթ, փոփոխության կարող են ենթարկվել նյութի ագրեգատային վիճակը, խտությունը, առարկայի չափսը կամ ձևը, սակայն նյութի բաղադրությունը և կառուցվածքը անփոփոխ են մնում: Նոր նյութեր չեն առաջանում նյութը հալեցնելիս, եռացնելիս, մանրացնելիս, պնդանալիս, մագնիսանալիս և այլն:
Ֆիզիկական երևույթների օրինակներ են՝
Շաքարի, կերակրի աղի, ածխի մեծ կտորների` փոշու վերածվելը, երկաթի խարտելը, ապակյա բաժակի, կուժի կոտրվելը, պղնձե լարի, տետրի թղթի, կոճի թելի և այլնի կտրելը, ջրի եռալը, մոմի և սառույցի հալվելը, ցողի գոլորշիանալը և այլն:
Քիմիական են անվանում այն երևույթները, որոնց ընթացքում նյութերը փոխարկվում են մեկը մյուսի, այսինքն` նոր նյութեր են առաջանում:
Քիմիական ռեակցիաների հատկանիշներն են` գույնի և հոտի փոփոխություն, գազի, նստվածքի, ջրի և այլնի առաջացում, ջերմության կլանում կամ անջատում:
Քիմիական երևույթների օրինակներից են՝ երկաթի ժանգոտվելը, կաթի թթվեը