Վարժ․1187
Լուծում
3×3+4×4+5×5=50
6×4+5×6=54
5 0 < 5 4
Պատ․՝ 54
Վարժ․1189
Լուծում
2000։120=16
1000:90=18
3000:150=20
Պատ.՝ Ամենամեծը երրորդ հատվածում
Վարժ․1190
80-60=20
40/20=2
60×2=120
Պատ՝․120կմ
Հարավային դպրոց, 5․1 դասարան
Մաթեմատիկա
Վարժ․1187
Լուծում
3×3+4×4+5×5=50
6×4+5×6=54
5 0 < 5 4
Պատ․՝ 54
Վարժ․1189
Լուծում
2000։120=16
1000:90=18
3000:150=20
Պատ.՝ Ամենամեծը երրորդ հատվածում
Վարժ․1190
80-60=20
40/20=2
60×2=120
Պատ՝․120կմ
[42;18] 2x2x3x3x3x7=756
42 2
21 3
7 7
1
18 2
9 3
3 3
1
ա)
5643
+ 742
6385
բ)
— 3458 —
2347
1111
գ)
x 17
42
+
0
714
դ)
847|11
-55
— 77
77
0
Կոտարակները գումարելու համար պետք է վերցնել կոտորակները գտնել իրենց ընդհանուր հայտարարը (ամենափոքր ընհանուր բազմապատիկը) հետո ընհանուր հայտարարը վերցնել բաժանել առաջին հայտարարի կոտորակի վրա ստացվածը բազմապատկել համարիչով արձյունքը գրել ընհանուր հայտարարի գծի վերևում ՛ համարիչում, վերցնել նորից ընհանուր հայտարարը բաժանել երկրորդ կոտորակի հայտարարի վրա արձյունքը բազմապատկել երկրորդ կորորակի համարիչով պատասխասնը գրել ընհանուր հայտարարի գծի վերևում՝ համարիչում։
Օրինակ՛
5\24 + 41\36=15+82\72=97\72
(24;36)2x2x2x3x3=72
24 2
12 2
6 2
3 3
1
36 2
18 2
9 3
3 3
1
Օրինակ՛
9 _ 16
+ 5 _ 28
=
[16;28]2x2x2x2x7=
16 2
8 2
4 2
2 2
1
28 2
14 2
7 7
1
Վարժ․1163
Քանի վայրկան են 1\3 րոպեն ,1\5 ժամը , 1\8 օրը
1\3= 60:3×1=20
1\5 = 60:5×1=12
1\8= 24:8×1=3
Վարժ․693
Կրճատե՛ք կոտորակները.
ա) 54/72=3/4
(54;72)=2x3x3=18
54. 2
27. 3
9 3
3. 3
1
72. 2
36. 2
18. 2
9. 3
3 3
1
54:18=3
72:18=4
բ) 56/68=14/17
(56/68)=2×2=4
56 2
28 2
14 2
7 7
1
68 2
34. 2
17 17
1
56:4=14
68:4=17
գ) 18/64
(18/64)=
18. 2
9 3
3. 3
1
62. 2
36. 2
18. 2
9. 3
3. 3
1
դ) 81/54=3/2
(81;54)=2×3=6
81 9
9 3
3 3
1
54. 2
27. 3
9 3
3 3
1
ե) 24/36=2/3
(24;36)=2x2x3=12
24. 2
12. 2
6 2
3 3
1
36. 2
18. 2
9 3
3 3
1
24:12=2
36:12=3
զ) 56/49=8/7
(56;49)=7
56. 2
28. 2
14 2
7 7
1
49 7
7 7
1
56:7=8
49:7=7
է) 50/75=2/3
(50;75)=5×5=25
50. 2
25. 5
5 5
1
75. 5
15 5
3 3
1
50:25=2
75:25=3
ը) 48/64=3/4
(48;64)=2x2x2x2=16
48 2
24. 2
12 2
6 2
3 3
1
64. 2
32. 2
16 2
8 2
4 2
2 2
1
48:16=3
64:16=4
թ) 56/168=1/3
(56;168)=2x2x2x7=56
56. 2
28 2
14 2
7 7
1
168. 2
84. 2
42 2
21 3
7 7
1
56:56=1
168:56=3
ժ) 18/54=1/3
(18;54)=2x3x3=18
18 2
9 3
3 3
1
54. 2
27 3
9 3
3 3
1
18:18=1
56:18=3
ի) 49:98=1/2
(49;98)=7×7=49
49. 7
7 7
1
98 2
49 7
7 7
1
49:49=1
98:49=2
լ) 17/51=1/3
(17/51)=17
17 17
1
51. 3
17 17
1
17:17=1
51:17=3
խ) 16/48=1/3
(16;48)=2x2x2x2=16
16 2
8 2
4 2
2 2
1
48. 2
24. 2
12 2
6 2
3 3
1
16:16=1
48:16=3
ծ) 25/125=1/5
(25;125)=5×5=25
25. 5
5 5
1
125 5
25. 5
5. 5
1
25:25=1
125:25=5
2
կ) 15/75=1/5
(15;75)=3×5=15
15. 3
5. 5
1
75. 5
15 3
5. 5
1
15:15=1
75:15=5
Վարժ․717
Բերեք ամենափոքր ընդհանոր Հայտարարի:
1\2 և 1\4
[2;4] 2x2x2=8
2 2
1
4 2
2 2
1
Բ)1\3 և 1\6
[3;6]3x3x2=18
3 3
1
6 2
3 3
1
գ)1\4 և 1\12
[4;12]2x2x2x2x3=32
4 2
2 2
1
12 2
6 2
3 3
1
դ)1\5 և 1\30
[5;30]5×30=150
5 5
1
30 30
1
ե)2\3 և 5\9
[3;9]3×9=27
3 3
1
9 9
1
զ)7\8 և 15\16
[8;16]2x2x2x2x2x2x2=128
8 2
4 2
2 2
1
16 2
8 2
4 2
2 2
1
է)1\100 և 1\20
[100;20]2x50x2x2x5=2000
100 2
50 50
1
20 2
10 2
5 5
1
ը)3\50 և 7\150
[50;150]50×150=7500
50 50
1
150 150
1
Վարժ․1155
Կոտորակները բերե՛ք ընդհանուր հայտարարի
ա)1\4 և 5\6
[4;6]=2x2x2x3=24
4 2
2 2
1
6 2
3 3
1
բ)1\6 և 8\15
[6;8]=2x2x2x2x3=48
6 2
3 3
1
8 2
4 2
2 2
1
գ)9\7 և 3\14
[7;14]7x7x2=98
7 7
1
14 2
7 7
1
դ)8\3 և 7\12
[3;12]=3x2x3x2=36
3 3
1
12 2
6 2
3 3
1
ե)17\8 և 3\6
[8;6]2x2x2x2x3=48
8 2
4 2
2 2
1
6 2
3 3
2
զ)13\6 և 14\3
[6;3]2x3x3=18
6 2
3 3
1
3 3
1
է)9\8 և 9\2
[8;2]2x2x2x2=16
8 2
4 2
2 2
1
2 2
1
ը)1\12 և 5\8
[12;8]2x2x2x2x2x3=96
12 2
6 2
3 3
1
8 2
4 2
2 2
1
Վարժ․1156
Կոտորակները բերե՛ք ընդհանուր հայտարարի
ա)16\5 և 8\65
[5;65] 65×5=
5 5
1
65 65
1
բ)
գ)
դ)
ե)
զ)
է)
ը)
Վարժ․1130.
Յուրաքանչյուր կոտոակի համարիչն ու հայտարարը բաժանե՛՛ք նրանց ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարին:
8/12=2/3
2×2=4
8:4=2
12:4=3
8. 2
4. 2
2. 2
1
12 2
6. 2
3. 3
1
21/14=3/2
21:7=3
14:7=2
21. 3
7. 7
1
14. 2
7. 7
1
35/15=7/3
35. 5
7. 7
1
15. 3
5 5
1
35:5=7
15:5=3
18/24=3/4
18 2
9. 3
3. 3
1
24. 2
12. 2
6. 2
3. 3
1
2×3=6
18:6=3
24:6=4
36/48=3/2
36. 2
18. 2
9. 3
3. 3
2
48. 2
24. 2
12. 2
6. 2
3. 3
1
2x2x3=12
36:12=3
24:12=2
51/17
51. 51
1
17. 17
1
Վարժ․132
Տրված կոտորակներից ընտրե՛ք նրանք, որոնք հնարավոր է կրճատել, և կատարե՝ք կրճատումը:
ա) 4/8, 26/39, 3/12, 57/34, 60/75, 36/83, 99/67:
4/8
4. 2
2. 2
1
8. 2
4 2
2. 2
1
2×2=4
4:4=1
8:4=2
26/39
26. 2
13. 13
1
39. 3
13. 13
1
26:13=2
39:13=3
3/12
3. 3
1
12. 2
6 2
3 3
1
3:3=1
12:3=4
57/34-Չի կրճատվում
57. 3
19. 19
1
34. 2
17. 17
է
60/75
60. 2
30 2
15 3
5. 5
1
75. 5
15. 3
5. 5
1
5×3=15
60:15=4
75:15=5
36/83-Չի կրճատվում
36. 2
18. 2
9. 3
3. 3
1
83. 83
1
99/67-Չի կրճատվում
99 3
33. 3
11. 11
1
67 67
1
բ) 90/35, 14/42, 55/121, 23/67. 84/126, 87/27, 65/51
90/35
90 2
45. 3
15. 3
5 5
1
35. 5
7. 7
1
90:5=18
35:5=7
14/42
14. 2
7. 7
1
42. 2
21. 3
7. 7
1
2×7=14
14:14=1
42:14=3
55/121
55 5
11. 11
1
121 11
11. 11
1
55:11=5
121:11=11
23/67-Չի կրճատվում
23 23
1
67. 67
1
84/126=2\3
84. 2
42. 2
21. 3
7. 7
1
126 2
63 3
21 3
7. 7
1
2x3x7=42
84:42=2
126:42=3
Վարժ․1122
Կոտորակների հավասարության պայմանիհիման վրա ստուգե՛ք թե իրար հավասար են արդյոք կոտորակները։
բ)33\11 և 15\5
15×11=
33×5=
դ)
g)2\5=\20
d) 5\6 = 20\
z) 7\8 = 21\*
Վարժ․1111
Արտահայտե՛ք՝
ա) մետրերով. 105 կմ 10300 սմ:
105կմ=105.000 մ, 13սմ=103 մ:
բ) Քառակուսի մետրերով. 10 կմ, 210000 սմ:
210000 սմ=2100000 մ, 10կմ=10000 մ
գ) Խորանարդ սանտիմետրերով. 35 մ, 89 դմ:
35մ=3500 սմ 89 դմ =890 սմ
Վարժ․1110
Աստղանիշի փախարեն ի՞նչ թիվ գրելու դեպքում կստացվի հավասարություն:
ա) 21-3=18
բ) 3x6+1=19
գ) (7+5)x2=24
դ) 6x18=(49+5×2)
ե) 8x(2x4)=64
զ) (2x1)x48=96
1077. Անոթում տեղավորվում է 600 գ ջուր: Այդ անոթի ո՞ր մասը պետք է լցնել, որպեսզի նրա մեջ լինի 150 գ ջուր:
Լուծում
600:150=4
Պատ 1/4
1078. 400 հա մակերես ունեցող դաշտի 1/8 մասում ցորրեն է ցանված, իսկ մնացած մասում՝ եգիպտացորեն: Քանի՞ հեկտարմակերեսի վրա է եգիպտացորեն ցանած:
Լուծում 400:8=50
400-50=350
Պատ 350, 50
1080. Կատարեք գործողությունները
ա) (26554-80):854+(4493-56):261=48
26554-80=26474
26474:854=31
4493-56=4437
4437:261=17
31+17=48
բ) (3749+87):137-(7533-5674):143=
3749+87=3836
3836:137=28
7533-5674=1859
կանոնավոր կոորակներ այն կոորակներն են որոնք համարիչը փոքր է հայտարարից